Dầm Console (Công xôn) Là Gì? Ưu, Nhược Điểm và Cách Tính Độ Võng

1. Dầm console (công xôn) là gì? 

Dầm console hay dầm công xôn là một loại cấu kiện kết cấu trong xây dựng và kiến trúc, được thiết kế để chịu tải trọng mà không có sự hỗ trợ trực tiếp ở một đầu. Thay vì được đỡ ở cả hai đầu như các loại dầm truyền thống, dầm console chỉ được cố định hoặc liên kết tại một đầu, trong khi đầu còn lại tự do nhô ra.

Dầm console được làm chủ yếu từ chất liệu gỗ hoặc kim loại và được gắn cố định vào tường gạch hoặc tường bằng bê tông. Do tác dụng của những tải trọng vuông góc với trục, loại dầm này phải chịu một lực uốn lớn. Để có thể liên kết công trình với dầm console, người ta thường chôn cố định, lắp đặt thêm các bulong, hàn lại với thép chôn sẵn trong tường, neo qua lỗ sẵn trên tường và chôn vào công trình.   

Trong xây dựng, dầm console thường được sử dụng để đỡ ban công, mái che, xây dựng cầu đường,… nhằm tạo sự thông thoáng và gia tăng diện tích sử dụng cho dự án.

Dầm console được thiết kế với dạng thanh ngang hướng ra ngoài. Một đầu để tự do và một đầu được cố định. Loại dầm này được ứng dụng để làm mái che hoặc đỡ ban công,…

2. Ưu và nhược điểm dầm console 

Ưu điểm:

Không chỉ trong các công trình công cộng hay có có quy mô lớn, dầm console còn được ứng dụng rộng rãi trong các dự án nhà ở dân dụng với những lợi điểm vượt trội như sau:

• Theo phương đứng, dầm console có thể thay thế một phần hoặc toàn bộ cột chống ván. 
• Việc loại bỏ các trụ, cột đỡ giúp tạo không gian thông thoáng, tối ưu nguồn sáng và khí tự nhiên cho các khu vực phía dưới phần dầm console. 
• Khi được thiết kế chính xác, dầm console có thể được chế tạo sẵn và lắp đặt nhanh chóng tại công trường, giúp tối ưu hóa thời gian thi công.
• Loại dầm này phù hợp với nhiều công trình khác nhau, từ nhà ở, cầu đường, đến các công trình công nghiệp hoặc thương mại. Đặc biệt, chúng cho phép các Kiến trúc sư (KTS) sáng tạo với các thiết kế nhô ra hoặc bất đối xứng trong các công trình. Từ đó, gia tăng giá trị thẩm mỹ và tính năng sử dụng của dự án. 

Nhược điểm:

Bên cạnh những ưu điểm, dầm console vẫn tồn tại những nhược điểm như sau: 

• Dầm console khó khăn trong việc thiết kế và tính toán. Do chỉ được cố định ở một đầu, dầm console chịu lực mô-men uốn và lực cắt lớn hơn dầm truyền thống. Vì vậy, cần tính toán kỹ lưỡng để đảm bảo an toàn.
• Nếu không được thiết kế tốt, dầm console có thể bị võng hoặc biến dạng, làm ảnh hưởng đến thẩm mỹ và độ an toàn. Do đó, quá trình thi công đòi hỏi đội ngũ kỹ sư dày dặn kinh nghiệm. Điều này có thể dẫn đến việc phát sinh chi phí thi công.
• Một khi đã bị hư hỏng hoặc suy yếu, việc sửa chữa dầm console thường phức tạp và tốn kém hơn so với các loại dầm truyền thống.   
• Độ vươn ra của dầm console bị giới hạn và không được vượt quá quy định do các vấn đề về mô-men và tải trọng. Việc vượt quá giới hạn này có thể gây mất ổn định hoặc yêu cầu thêm biện pháp gia cố.
• Khi chịu tải trọng động như người di chuyển, dầm console có thể bị dao động nhiều hơn. Do đó, gia chủ cần chú ý khi thiết kế trong các công trình có tải trọng thay đổi thường xuyên.

3. Cách tính độ võng dầm console 

Độ võng của dầm console (f) được xác định từ mối quan hệ giữa tải trọng, chiều dài dầm, mô-men quán tính, và mô-đun đàn hồi của vật liệu với các bước tính cơ bản như sau:

Bảng tính toán độ võng của dầm console

4. Các loại dầm khác

Dầm console bị giới hạn về mặt chiều dài, do đó, gia chủ có thể sử dụng các loại dầm khác để thay thế khắc phục nhược điểm này. Cụ thể:

• Dầm rút: Đây là loại dầm được sử dụng rộng rãi trong các công trình như nhà ở, khách sạn, nhà hàng hay quán cafe,… Ưu điểm của loại dầm này là có thể điều chỉnh được chiều dài theo nguyên tắc ống lồng. Trên thực tế, chiều dài của loại dầm này là 1.25m – 2m; 3m – 4m; 6m – 8m.
• Dầm căng dưới: Dầm căng dưới là loại dầm mà phần chịu kéo chính nằm ở phía dưới (đáy dầm), trong khi phần trên chịu nén. Đây là thiết kế phổ biến khi chịu tải trọng uốn, đặc biệt là trong kết cấu bê tông cốt thép. Nhịp của dầm có thể là 3 – 20m. Trong xây dựng, loại dầm này được ứng dụng trong các công trình như cầu, sàn chịu tải lớn hoặc nhà dân dụng.

Dầm console không chỉ có khả năng nâng đỡ hiệu quả mà còn góp phần tạo nên sự thông thoáng và gia tăng giá trị thẩm mỹ của ngôi nhà. SBS VILLA hy vọng rằng, thông qua những thông tin chúng tôi cung cấp, quý gia chủ sẽ có thêm nhiều góc nhìn và thông tin về loại dầm này như định nghĩa, ưu, nhược điểm và cách tính toán. Nếu gia chủ có bất cứ câu hỏi nào, hãy liên hệ với Kiến trúc sư Lê Quang Trung quan hotline 0972 910 046 để được tư vấn và hỗ trợ ngay hôm nay nhé!

SBS VILLA là thương hiệu thiết kế biệt thự/villa trên toàn quốc và nhận thi công trọn gói tại các tỉnh, thành phố thuộc khu vực Miền Trung và phía Nam. Thành lập từ năm 2018, đến nay, chúng tôi tự hào khi sở hữu showroom nội thất đồng bộ lớn nhất thị trường Miền Trung, 3 chi nhánh trên toàn quốc (Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh, TP. Vinh) và hơn 100 nhân sự cùng đồng hành.

Trong quá trình hợp tác thiết kế và thi công, SBS VILLA cam kết mang đến những công trình độc nhất về mặt thẩm mỹ và có công năng khoa học. Đặc biệt, thông qua 21 giải pháp thi công vượt trội được áp dụng, chúng tôi tự tin mang đến cho khách hàng các sản phẩm thực tế có kết cấu bền vững, trường tồn theo thời gian và giống bản vẽ 3D đến ít nhất 95%.

Sau khi bàn giao công trình thực tế, SBS VILLA sẽ tiếp tục đồng hành cùng khách hàng với chính sách bảo hành kết cấu lên đến 10 năm và bảo hành chống thấm 5 năm. Từ đó, đảm bảo ngôi nhà của bạn luôn ở trong “tình trạng” tốt nhất.

SBS VILLA mong rằng với sự tận tâm cùng chất lượng sản phẩm và dịch vụ được nâng cấp liên tục, chúng tôi sẽ có cơ hội được hợp tác cùng quý khách hàng trong các dự án sắp tới!